Nga Destan JONUZI
Raundi i dytë i zgjedhjeve lokale në Maqedoninë e Veriut nuk përbënte thjesht një kompeticion komunal; ai manifestonte një transformim thelbësor në arkitekturën politike dhe hierarkinë e pushtetit. Ky proces zgjedhor funksionoi si një laborator social-politik, ku mitet historike, strategjitë etno-politike dhe mekanizmat e hipercentralizimit u konfrontuan dhe rivlerësuan.
Ali Ahmeti, pas dekadash dominimi politik, duket se u pensionua strategjikisht, duke lënë një vakum autoriteti që u shfrytëzua nga aktorë të rinj. Bashkimi Demokratik për Integrim, u përball me një krizë legjitimiteti, duke u shndërruar në një artikulim nostalgjik të kapitalit të dikurshëm politik.
VLEN, nga ana tjetër, konsolidoi pozitat e veta si aktor emergjent, duke operuar sipas një logjike instrumentale të kohezionit dhe strategjisë operative. Fitoret në komunat ku ekzistonte unitet dhe disiplinë operative tregojnë qartë rëndësinë e kapaciteteve organizative mbi historikun simbolik.
Në skenën maqedonase, VMRO-DPMNE ruan dominimin strukturor, ndërsa LSDM, e lodhur dhe fragmentuar, perceptohet më shumë si vestigjium i së kaluarës. LEVICA ultranacionaliste lulëzon si një faktor destabilizues, duke fuqizuar narrativë anti-perëndimore dhe pro-ruse dhe duke rritur potencialin e polarizimit social.
Rezultatet e zgjedhjeve reflektojnë një hipercentralizim të pushtetit, ku institucionet lokale shndërrohen në instrumente të kontrollit partiak-ekonomik. Për aktorët shqiptarë, mesazhi institucional është i qartë: kohezioni dhe strategjia operative janë valuta kryesore e suksesit politik, ndërsa fragmentimi dhe presioni i jashtëm rezultojnë në humbje dhe pasiguri të thellë afatgjate.
Zgjedhjet lokale të vitit 2025 nuk duhet të perceptohen vetëm si një pasqyrim i forcës aktuale të partive, por si një spektër transformimesh strukturore: aktorët historikë humbasin primatin, aktorët emergjentë konsolidohen, dhe skena politike zgjerohet drejt një terreni gjithnjë më polarizues, i paparashikueshëm dhe i intolerant ndaj kompromisit. Ky cikël nënvizon nevojën për analizë kritike të dinamikave etnike, strategjive operative dhe kapaciteteve institucionale në një shoqëri multietnike.
