Krizë, ngadalësim, rënie. Këto janë termat më të përdorur për të përshkruar fazën e veçantë që po kalon tregu i luksit.
Shkaqet që qëndrojnë pas këtij momenti “të errët” janë shumë dhe komplekse. P.sh., ulja e shitjeve ka shkuar paralelisht me një rritje sistematike dhe eksponenciale të çmimeve, duke krijuar një qark të shkurtër që ka dëmtuar konsumatorët dhe markat. Pas zgjerimit post-Covid, përballë një periudhe pasigurie ekonomike dhe gjeopolitike, shtëpitë e modës po mbështeten te një klientelë gjithnjë e më e ngushtë dhe e paqëndrueshme, përveçse përballen me një panoramë të ndryshuar, në të cilën duhet të mësojnë të lundrojnë, për të rikthyer në jetë tregun e luksit.
Tregu i luksit, shifrat e vitit 2024
Një pasqyrë e situatës aktuale të luksit ofrohet nga raporti Luxury Goods Ëorldëide Market Study Altagamma-Bain, i realizuar nga Bain & Company në bashkëpunim me Fondacionin Altagamma. Sipas këtij raporti, deri në fund të vitit 2024, shitjet e luksit do të arrijnë në 1.478 miliardë euro, që përbën një rënie prej 2% krahasuar me vitin 2023. Sektori i mallrave të luksit, që përfshin modën, materialet, bizhuteritë, orët dhe bukurinë, do të ndalet rreth 363 miliardë euro, gjithashtu me një ulje prej 2% krahasuar me vitin e kaluar. Kjo përkthehet konkretisht në humbjen e rreth pesëdhjetë milionë konsumatorëve dhe një ulje të volumit të prodhimit mesatarisht prej 20 deri në 25% krahasuar me dy vitet më parë.
Kering, LVMH dhe Hermès janë tre nga grupet më të mëdha dhe më të njohura në industrinë e luksit. Xhiroja e grupeve të mëdha të luksit në tremujorin e fundit nuk ka dhënë asnjë shenjë të mirë. LVMH, firma që ka në pronësi Louis Vuitton, Christian Dior, Fendi dhe Loeëe ndër të tjera, raportoi një rënie prej 3% në qarkullim, me një rënie prej 5% në shitjet në kategoritë e modës dhe produkteve prej lëkure. Nuk është rastësi që veshjet dhe aksesorët janë treguesit më të besueshëm për të kuptuar gjendjen e luksit, i cili duket se po lufton për momentin. Gjërat nuk janë më mirë në Kering, konglomerati që kontrollon Gucci, Saint Laurent dhe Balenciaga, ku shitjet në tremujorin e tretë ranë me 16%.
Shkaqet e krizës
Analistët ia atribuojnë përgjegjësinë më të madhe një ngadalësimi të përgjithshëm të konsumit, diktuar nga inflacioni i vazhdueshëm dhe besimi i ulët i konsumatorit. Për më tepër, momenti i krizës që po kalon Kina nuk duhet nënvlerësuar. Nëse mes viteve 2019 dhe 2021 tregu kinez i luksit u dyfishua, sot ekonomia e vendit është në vështirësi dhe konsumatorët e saj udhëtojnë më pak dhe shpenzojnë më pak, duke preferuar, në çdo rast, produkte jo të huaja. Për më tepër, nga pikëpamja estetike, shumë shtëpi mode po vënë bast për një qasje më thelbësore dhe minimaliste, të frymëzuar fuqishëm nga arkivi dhe produktet më të shitura në historinë e markave. Është një përpjekje jo shumë e fshehur për të krijuar produkte që perceptohen si të përjetshme, të palidhura me tendencat kalimtare, dhe për këtë arsye investime të sigurta për të cilat ia vlen të shpenzohen shuma të mëdha parash.
Shkaku makro i ngadalësimit në tregun e luksit, gjithsesi ka të bëjë shumë me rritjen progresive dhe të pandalshme të çmimeve. Të prezantuara duke filluar nga viti 2019, këto rritje fillimisht u konfiguruan si një përgjigje e natyrshme ndaj rritjes së përgjithshme të kostove, e cila u rrit edhe më shumë me pandeminë, një burim sfidash të reja dhe të kushtueshme përsa i përket zinxhirit të furnizimit. Megjithatë, me kalimin e kohës, rritjet e cmimeve u bënë mjeti më imediat për të rritur fitimet e shtëpive të modës. Sipas vlerësimeve të HSBC, sot çmimet në tregun e luksit janë mesatarisht 54% më të larta se në periudhën para Covid-it. Një nga sektorët më të prekur? Ajo e çantave.
Një nga çantat It më të njohura të Chanel, 2.55, kushton 91% më shumë sot se në 2019. Një Louis Vuitton Speedy kushton 100% më shumë, përsëri në krahasim me pesë vjet më parë. Një çantë Lady Dior në madhësi mesatare shitet tani me një çmim prej 5900 euro, 76% më shumë në krahasim me vitin 2019. “Rritja kaq shumë e çmimeve të mallrave luksoze ishte një gabim i madh” deklaroi pak ditë më parë Andrea Guerra, CEO i Grupi Prada. “Ky ishte dështimi më i madh, sepse me këtë ne tradhtuam konsumatorin, për të cilin vlera e perceptuar e produktit nuk reflektohet në çmim. Vështirësitë e tregut nuk zgjidhen duke rritur apo ulur çmimet, por duke ofruar produkte perfekte, duke treguar një histori autentike dhe duke qenë të besueshëm”, vijoi Guerra./Living
