Largimi i Milo Gjukanoviqit nga pozita e presidentit të Malit të Zi ishte kërkuar për 17 vjet në Serbi, që kur ai nxori Podgoricën nga kontrolli politik i Beogradit, ka thënë Milan Jovanoviq, kryetar i Forumit për Siguri dhe Demokraci.
Jovanoviq në një intervistë për The Geopost, thekson se pret forcimin e mëtejshëm të ndikimit malinj dhe gjithnjë e më operativ të Rusisë në Mal të Zi.
Rusia, shton ai, nuk e ka fituar ende hyrjen në detin malazez, por “me largimin e Gjukanoviqit nga posti i presidentit të Malit të Zi dhe kreut të DPS-së, më duket se vendi mund të përjetojë një rënie edhe më të madhe të imunitetit ndaj këtij lloji të ndikimit rus”.
“Pikërisht këtu duhet kërkuar motivi kryesor për të cilin Millatoviqin eksponentë të hapur të atij ndikimi rus e mbështetën atë në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale”, shton ai.
Jovanoviq beson se Mali i Zi në fushën e sigurisë së NATO-s në dy vitet e fundit ka bërë mjaftueshëm gabime.
“Megjithatë, çështja është se NATO ka mekanizma të mirë sigurie për t’u mbrojtur kundër kësaj. Dhe gjithashtu midis proxyive rusë, ndër të cilët Mali i Zi nuk është i vetmi, mund ta parandalojë me sukses”, beson Jovanoviq.
Kur bëhet fjalë për Bosnjën dhe Hercegovinën, në kontekstin e sigurisë së të gjithë rajonit dhe përshtypjes së pranisë së NATO-s atje, Jovanoviq thekson se qarqet nacionaliste në pushtet nga Republika Srpska, si dhe opozita, harrojnë një gjë se “aty nuk do të ishte Republika Srpska pa ata që e mbrojnë atë, NATO dhe SHBA-ja”.
Ai shton se Milorad Dodik dhe elita politike lokale, e cila, sipas tij, nuk është e tillë, nuk mund të ndryshojnë rrënjësisht.
“Është një mënyrë reagimi apo hapjeje e një boshllëku që tashmë është parë, vetëm tani do të ishte në performancën e pasardhësve, trashëgimtarëve të atyre që tashmë janë gjykuar për të në Hagë”, potencon ai.
Kur bëhet fjalë për politikën amerikane ndaj rajonit, Jovanoviq kujton janarin e vitit 2022, kur dy institute të shquara amerikane, Joseph Hopkins dhe Ëoodroë Ëilson, formuluan një propozim politikash për zonën e brishtë të Ballkanit.
“Kjo politikë e propozuar mund të quhet shkurt politika e konvergjencës. Amerika, megjithatë, ende, më duket mua, i përmbahet asaj politike të konvergjencës – megjithëse është e qartë se nuk është plotësisht e kënaqur me rezultatet e saj të deritanishme. Këtë e vërteton edhe përforcimi i fundit i skuadrës amerikane për Ballkanin, ku tashmë ka edhe James Rubin”, kujton Jovanoviq.
Në kët intervistë, po ashtu ai thekson se Kosova nuk mund të jetë më aduti në kuvertën e politikës së jashtme të Serbisë, apo pikëmbështetja e strategjive anti-evropiane.
“Çdo fazë e re e ndeshjeve politike, apo përpjekje për të shmangur apo vonuar hapat e dakorduar në zgjidhjen e konfliktit të Kosovës, është gjithnjë e më pak efektive. Dhe mund të jetë gjithnjë e më e shtrenjtë, veçanërisht pasi Perëndimi e pa lojën që po luhet në Kosovë”, përfundon ai.